ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ | Δεκέμβρης 2008 - Δεκέμβρης 2019: Μια συζήτηση αναγκαία και επίκαιρη


Το κείμενο που ακολουθεί είναι η εισήγηση του Σταύρου Π. που παρουσιάστηκε στα πλαίσια της εκδήλωσης που πραγματοποίησαν οι Αγωνιστικές Κινήσεις στη Θεσσαλονίκη στις 5/12.

Συναγωνιστές/ίστριες, φίλες/οι,

Προτού ξεκινήσει αυτή εδώ η εισήγηση, αξίζει να σημειώσουμε από μεριάς μας, πως δεν αντιλαμβανόμαστε τη σημερινή εκδήλωση ως «επετειακή». Είθισται άλλωστε οι επέτειοι να ταυτίζονται με χαρούμενα γεγονότα … Αντιλαμβανόμαστε τη σημερινή συζήτηση μας, όσο και αυτή που πρέπει να ανοίξει στα φοιτητικά αμφιθέατρα αλλά και ευρύτερα στην κοινωνία, τόσο ως επίκαιρη αλλά και ως αναγκαία. Προτού εξηγήσουμε παραπάνω στη συνέχεια, θα δώσουμε κάποια στοιχεία της επικαιρότητας, για να γίνεται πιο ξεκάθαρο σε ποια βάση τίθενται τα ζητήματα.

Βρισκόμαστε λοιπόν σήμερα να συζητάμε για τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου, τρεις εβδομάδες μετά τα γεγονότα της ΑΣΟΕΕ και τα ανοιγμένα κεφάλια, το όργιο αστυνομοκρατίας και τις συλλήψεις στα Εξάρχεια μετά την πορεία του Πολυτεχνείου, τη μέρα που θεωρητικά λήγει το τελεσίγραφο Χρυσοχοΐδη προς τις καταλήψεις ώστε να εκκενώσουν οικειοθελώς αλλιώς θα της εκκενώσει αυτός. Πρόσφατες είναι οι εξαγγελίες του Μητσοτάκη απ’ το Συνέδριο της ΝΔ, όπου μας πληροφόρησε πως προετοιμάζει νομοσχέδιο το οποίο θα καθορίζει τη διεξαγωγή των διαδηλώσεων, το προς τα που μπορούν και που όχι να κινηθούν. Τις πιο ενδόμυχες σκέψεις όμως της ΝΔ και ευρύτερα του συστήματος, τις εξέφρασε ο πρώην γραμματέας της νεολαίας της ΕΠΕΝ, Μάκης Βορίδης, πως «το ξύλο αποτελεί στοιχείο αναγκαστικότητας» και πως η επιβολή του νόμου δε μπορεί να γίνει με τριαντάφυλλα … Όλα αυτά την ίδια ώρα που επιβάλλεται η ηλεκτρονική ψηφοφορία στις διαδικασίες των Σωματείων, προωθείται το φακέλωμα του εργασιακού συνδικαλισμού, όταν επίσημα κυβερνητικά χείλη μιλάνε για καθιέρωση ηλεκτρονικής ψηφοφορίας στους φοιτητικούς συλλόγους και ενιαία ψηφοδέλτια στις φοιτητικές εκλογές και η περιφερειακή παράταξη «Ανταρσία στην Κ. Μακεδονία» καλείται να πληρώσει πρόστιμο 51.200 ευρώ για ένα πανό. Θα μπορούσαμε να πούμε και πολλά ακόμα, αλλά νομίζουμε γίναμε αντιληπτοί.

Ο άνθρωπος που «δεν πρόκειται να ζητήσει συγγνώμη από ένα 15χρονο», ο δολοφόνος του Αλέξη, κυκλοφορεί ελεύθερος. Εκκρεμεί βέβαια η διαδικασία αναίρεσης της απόφασης του Εφετείου το οποίο απελευθέρωσε τον Κορκονέα, όπως αυτή έχει ζητηθεί εδώ και λίγες μέρες από εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Χωρίς να υποτιμούμε τα δημοκρατικά αισθήματα και διαθέσεις κάποιων ανθρώπων που στελεχώνουν τον κρατικό μηχανισμό, η άποψη μας παραμένει ίδια. Το σύστημα συνολικά ήθελε ελεύθερο τον Κορκονέα, επειδή ο άνθρωπος αυτός στο πρόσωπο του 15χρονου μαθητή Αλέξη Γρηγορόπουλου προσπάθησε να σκοτώσει τα όνειρα, τις ελπίδες και τις προσδοκίες μιας ολόκληρης νεολαίας. Στις σφαίρες του Κορκονέα εκφράστηκαν οι πάγιες επιδιώξεις του συστήματος, να δημιουργήσει μια νεολαία ολόκληρη «του χεριού του», φτωχοποιημένη, ριγμένη στη μαυρίλα και τη μιζέρια, αναλώσιμη και καθ’ όλα εκμεταλλεύσιμη, χωρίς δικαιώματα … ούτε καν το δικαίωμα στη ίδια τη ζωή. Το αίμα του Αλέξη δε βαραίνει λοιπόν μόνο τον δολοφόνο του, βαραίνει συνολικά το σύστημα της φτώχειας και της εξαθλίωσης και το πολιτικό προσωπικό, διαχρονικά. Γιατί αυτοί είναι που όπλισαν το χέρι του. Τη δικιά τους «τάξη» επέβαλλε. Εμείς λοιπόν, δε θα αναγνωρίσουμε κανένα «ελαφρυντικό» (πρότερου εννόμου βίου ή οτιδήποτε), όπως έκανε το εφετείο της Λαμίας. Για μας, και θέλουμε να πιστεύουμε συνολικά για τη νεολαία, ο Κορκονέας ήταν και θα είναι ένοχος. Επειδή συνολικά το σύστημα είναι ένοχο !

Όπως έγινε φανερό και απ’ την προηγούμενη τοποθέτηση, η δολοφονία αποτέλεσε τη «σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι», βγάζοντας στην επιφάνεια όλη την οργή και την αγανάκτηση της νεολαίας, απέναντι στην καταπίεση, το κράτος και τους θεσμούς του. Σίγουρα το ξέσπασμα που ακολούθησε την 6η Δεκέμβρη, είχε συγκεχυμένα πολιτικά χαρακτηριστικά, αλλά όπως δεν αναφερόμαστε σε αυτό ως «επανάσταση» όπως άλλοι χώροι, άλλο τόσο δεν μιλήσαμε ποτέ για «μπαχαλάκιδες» και άλλα τέτοια εμετικά. Η νεολαία, πρωτίστως η μαθητική και ύστερα η σπουδάζουσα, ξέσπασε. Ήταν τόσο αναγκαίο, όσο και δίκαιο το ξέσπασμά της. Έτσι λοιπόν, τον Δεκέμβρη του ’08, και ενώ είχε αρχίσει να διαφαίνεται η ερχόμενη παγκόσμια οικονομική κρίση, η νεολαία θεωρούμε πως ξέσπασε στους δρόμους την οργή της απέναντι στη συνολικότερη αντιλαϊκή πολιτική, διαχρονικά των κυβερνήσεων. Πιστεύουμε πως δεν ήταν μόνο ο «μπάτσος», όσο και αν η εξέγερση εστίασε σ’ αυτό το κομμάτι, αλλά στην κίνηση της νεολαίας εκείνης της περιόδου, εκφράστηκε η μεγαλύτερη αλήθεια της κοινωνίας που ζούμε. Πως αυτή η κοινωνία είναι άδικη, πως δεν είμαστε όλοι «το ίδιο», όπως θέλουν να μας πείσουν, πως υπάρχουν οι «από πάνω» και οι «από κάτω». Και τέτοιοι ήταν όσοι βγήκαν στους δρόμους, απ’ τους «από κάτω» …

Αυτό που σχηματικά έχουμε ορίσει λοιπόν, ως φασιστικοποίηση της δημόσιας και πολιτικής ζωής, δε στέκει από μόνο του. Έχει ‘ρθει, αυτή η πολιτική κατεύθυνση και επιλογή, όπως εκφράζεται τόσο στη χώρα μας όσο και παγκόσμια, για να δομήσει μέσω της αστυνομοκρατίας, της πειθάρχησης και της καταστολής, καλύτερους όρους συνολικά για το σύστημα να προωθήσει τις επιδιώξεις του, όπου οι φτωχοί θα γίνονται φτωχότεροι και οι πλούσιοι πλουσιότεροι, βάζοντας τη νεολαία και το λαό «στο γύψο», όσο και για να έχει δημιουργήσει από τα πριν ένα πλαίσιο θωράκισης του απέναντι στις αντιδράσεις, οι οποίες αντικειμενικά και νομοτελειακά θα προκύψουν, απέναντι σ’ αυτές τις επιδιώξεις. Σ’ αυτό το σημείο πρέπει να διευκρινίσουμε το εξής. Η πολιτική της φασιστικοποίησης, δεν έχει ούτε «πολύ», ούτε «λίγο», ούτε «αρχή», ούτε «τέλος», και ούτε φυσικά και «ιδιοκτήτη». Δεν θεωρούμε ότι είναι «προνόμιο» της ΝΔ σήμερα, να καταργεί το Άσυλο, να προσπαθεί (στην ουσία) να καταργήσει τις διαδηλώσεις και να διαπομπεύει τους πρόσφυγες στα Εξάρχεια, μιλώντας στελέχη της για «ανθρώπινα σκουπίδια» και για ξερονήσια. Η ΝΔ πατάει πάνω στο δρόμο που της έστρωσε ο ΣΥΡΙΖΑ. Η φασιστικοποίηση, όπως και η συνολικότερη αντιλαϊκή πολιτική, δεν κάνει «διαλείμματα» και δεν καταλαβαίνει από κανενός είδους αριστερές φρασεολογίες, εκφράζεται και προωθείται το ίδιο από όλες διαχρονικά τις κυβερνήσεις, και πάντα απέναντι στον εχθρό-λαό τα «αριστερά» -εντός εισαγωγικών- γκλοπ θα πονάνε το ίδιο με τα «δεξιά».

Ο φετινός Δεκέμβρης έρχεται σε μια στιγμή, όπου η σπουδάζουσα και μαθητική νεολαία βρίσκεται μπροστά σε μια ολοκληρωτική επίθεση στα δικαιώματά της. Διαγραφές φοιτητών, όρια σπουδών, βάση του 10 και όλα αυτά που έχουμε ξαναφερθεί εκτενώς και δε θα επεκταθούμε, βρίσκονται προ των πυλών. Άρα, εξ αντικείμενου, το νόημα του Δεκέμβρη και η πάλη της νεολαίας, δε μπορεί να μη συνδεθεί με όλα αυτά που έχουμε μπροστά μας. Δε μπορεί να μη συνδεθεί με την προσπάθεια δημιουργία όρων απάντησης απέναντι στην πολιτική της παιδείας «των λίγων και εκλεκτών», όπου οι «πολλοί» δε θα μπορούν καν να σπουδάζουν και όσοι τα καταφέρνουν, θα έχουν να ανταπεξέρθουν σε συνθήκες βαθύτερης εντατικοποίησης, με τσακισμένα τα δικαιώματα σε σίτιση-στέγαση-μεταφορές και όλα αυτά για να πάρουν ένα πτυχίο-κουρέλι με πετσοκομμένα επαγγελματικά δικαιώματα. Νομίζουμε πως μέχρι στιγμής έχει γίνει κατανοητή η βασική θέση μας, πως η φασιστικοποίηση δεν πατάει στον «αέρα», παίρνει νόημα και γειώνεται πλάι στην αντιλαϊκή και αντιεκπαιδευτική πολιτική των κυβερνήσεων. Το ένα δεν μπορεί να ιδωθεί χωρίς το άλλο. Και απ’ αυτή την άποψη προκύπτουν συγκεκριμένα καθήκοντα πάλης, για όποιον φυσικά θέλει να αναγνωρίσει την κατάσταση ως τέτοια.

Για να ξεκαθαριστεί ακόμα περισσότερα η δική μας άποψη, αξίζει να κάνουμε μια αναφορά σε κάποιες απόψεις και αντιλήψεις που ακούγονται από χώρους και δυνάμεις με αναφορά στο κίνημα, τόσο γενικότερα, όσο και ειδικότερα τις μέρες της 6ης Δεκέμβρη. Πρωτίστως για τον χώρο της αναρχοαυτονομίας, ό οποίος έπαιξε έναν ιδιαίτερο ρόλο τις αντίστοιχες μέρες του 2008 και από κάποια κομμάτια του θεωρείται ακόμα και ως «περιουσιακό του στοιχείο» η τότε εξέγερση. Εδώ η προσέγγιση μας με τον συγκεκριμένο χώρο είναι ξεκάθαρα αντιπαραθετική. Η αναρχοαυτονομία εξαιτίας της φύσης της, του απομονωτισμού απ’ τα υπόλοιπα κομμάτια της κοινωνίας, άποψη που απορρέει απ’ την αντίληψη που σε μια φράση θα συμπυκνώνονταν στο «οι μάζες δεν καταλαβαίνουν, άρα εμείς είμαστε (οι ειδικοί)», λειτουργεί στη βάση ενός πολύ στενού σχήματος «καταστολή για την καταστολή» και «αυταρχικοποίηση για την αυταρχικοποίηση». Φυσικά, ας μας επιτραπεί εδώ η εξής διευκρίνηση. Προφανώς, στο πλαίσιο του πολυσχιδούς α/α χώρου και του πλήθους των συλλογικοτήτων του, δεν μπορούμε να πούμε πως όλοι λένε τα ίδια, με μια ευκολία. Παρ’ όλα αυτά όμως, θεωρούμε πως η γενίκευση που κάναμε παραπάνω αγγίζει τη βασική πολιτική γραμμή για το πως αντιλαμβάνεται ο συγκεκριμένος χώρος το ζήτημα που εμείς ονομάζουμε φασιστικοποίηση και δε θεωρούμε πως η κριτική μας αδικεί κάποιον. Όπως και τις μέρες της δολοφονίας λοιπόν, τα επόμενα χρόνια, έως και σήμερα, η άποψη με την οποία παρεμβαίνει ο α/α χώρος καταλήγει σε έναν «αντιμπατσιμό», ο οποίος ναι μεν εκτονώνει την οργή ενός τμήματος της νεολαίας, ιδιαίτερα μικρότερων ηλικιών, αλλά δε μπορεί να συγκροτήσει υποκείμενα πάλης, αφού αυτή η οργή δε συνδέεται με μια κατεύθυνση διαμόρφωσης όρων συνολικότερης αντίστασης και απάντησης στα καθημερινά προβλήματα διαβίωσης και τις αγωνίες του λαού και της νεολαίας, όπως η πάλη για δουλεία, υγεία, παιδεία κτλ. Κλείνοντας αυτό το κομμάτι, πρέπει να σημειωθεί το εξής. Το τελεσίγραφο Χρυσοχοΐδη για εκκένωση των κατειλημμένων χώρων δεν στοχεύει μόνο την αναρχοαυτονομία. Έρχεται ως προειδοποίηση τόσο για την καταστολή που μέλλεται να έρθει τόσο για την αριστερά, όσο και ευρύτερα για τα αγωνιζόμενα τμήματα της κοινωνίας. Παράλληλα λοιπόν με την κριτική στην αναρχοαυτονομία, εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στην επίθεση που δέχονται αυτή τη στιγμή οι καταλήψεις, επειδή ακριβώς είμαστε οι επόμενοι στη σειρά.

Ο χώρος τον ΕΑΑΚ παρουσιάζει την εξής στάση. Απ’ τη μια βάζει πλάτη και σιγοντάρει την κατεύθυνση της α/α, δηλαδή σύρεται πίσω απ’ το «αντικατασταλτικό» συνδέοντας το και με αίτημα όπως «να πέσει η κυβέρνηση» κ.τλ.. Ξέχωρα απ’ τις ονειρώξεις των ΕΑΑΚ και τις αυταπάτες που καλλιεργεί η συγκεκριμένη αιτηματολογία, όπως αυτή εκφράστηκε και σε μια προηγούμενη περίοδο, την περίοδο του ’10 – ’12 και των Πλατειών, ρίχνοντας γερή αβάντα στη λογική της «άλλης κυβέρνησης», της «αριστερής», η οποία μπορεί να μας φτάσει έως και στον … σοσιαλισμό, η οποία έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στη διακυβέρνηση με τις γνωστές πλέον συνέπειες, παίζει στις σημερινές συνθήκες ανασχετικό ρόλο στην πάλη που καλείται να οικοδομήσει η νεολαία. Τα «απογειωτικά» αιτήματα των ΕΑΑΚ, τα δήθεν επιθετικά και προωθημένα, υποτιμούν το βασικό καθήκον αυτή τη στιγμή, που δεν είναι άλλο παρά η συγκρότηση αντιστάσεων απέναντι στα νέα μέτρα του Υπουργείου Παιδείας και η οικοδόμηση και ενίσχυση των μετώπων πάλης για Σπουδές – Δουλειά - Ελευθερίες.

Όσον αφορά την ΚΝΕ και τη φετινή συμμετοχή της στις διαδηλώσεις της 6ης Δεκέμβρη. Εδώ οφείλουμε να είμαστε σκληροί στην κριτική και να μην τη θάψουμε πίσω από μια λογική «καλώς τους κι ας άργησαν …». Πού ήταν όλα τα προηγούμενα χρόνια ; Όταν η νεολαία μας ξεσπούσε, αυτή η κόκκινη πρωτοπορία μας (δήθεν) γιατί απουσίαζε ; Η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Η ΚΝΕ δεν ήταν με το ξέσπασμα του Δεκέμβρη του ’08. Παρά τα μέλη της τα οποία συμμετείχαν στις διαδηλώσεις και ύστερα αποχώρησαν, η επίσημη γραμμή και η ηγεσία, συκοφάντησε το νεολαιίστικο ξέσπασμα, γιατί δεν ταίριαζε στο DNA αυτής της δύναμης, δύναμης υποταγμένης στους συσχετισμούς και της συνεννόησης με το σύστημα. Και, αν θέλετε, της αντεπαναστατικής της προέλευσης … παρά τα διάφορα επαναστατικά και κομμουνιστικά ακούγονται κατά καιρούς. Γιατί επαναστατικότητα σημαίνει, μπαίνω εκεί που βρίσκεται ο λαός και βράζει η οργή του και την πολιτικοποιώ, δεν κοιτάω εκ του μακρώθεν … Ορθά κοφτά λοιπόν, φέτος δεν έχουμε μια ΚΝΕ που «μετανόησε», αλλά που κατά τη γνώμη μας, βλέπει και την αυριανή διαδήλωση ως ένα ακόμα μπούλετ στο εμπόριο ενότητας που έχει επιδοθεί τον τελευταίο καιρό. Κανένας εντυπωσιασμός άρα απ’ τη μεριά μας.

Και αφού είπαμε για τους άλλους, ας πούμε και για μας. Με ποιο πολιτικό στίγμα καλούμε στις αυριανές διαδηλώσεις. Όσο και αν λοιπόν δε χαρίζουμε σε κανένα την αντικατασταλτική κατεύθυνση στο κίνημα, θεωρούμε πως είναι λειψό όταν τίθεται από μόνο του. Δεν καλούμε τη νεολαία αύριο να διαδηλώσει μόνο ενάντια στην καταστολή, την αστυνομοκρατία και ευρύτερα τη φασιστικοποίηση. Την καλούμε να διαδηλώσει για να υπερασπιστεί συνολικά τη ζωή και τα δικαιώματα που της αφαιρούν. Την καλούμε να διαδηλώσει ενάντια στη διάλυση του μέλλοντος της και κάθε αξιοπρέπειάς της. Την καλούμε να διαδηλώσει ενάντια σε όλους αυτούς που τη θέλουν σκυμμένη. Οι Αγωνιστικές Κινήσεις πηγαίνουν στην αυριανή διαδήλωση και καλούν τον κόσμο στο δικό τους μπλοκ, επειδή θεωρούν πως πρέπει να δυναμώσει στις συνελεύσεις, στα αμφιθέατρα και στην κοινωνία, η δικιά μας κατεύθυνση, η αντικαπιταλιστική, αντιιμπεριαλιστική και αντισυνδιαχειριστική. Πιστεύουμε πως το μέλλον ανήκει σε ανθρώπους όρθιους, που δε θα αναθέτουν τις τύχες τους σε άλλες, «καλές» ή φιλάνθρωπες κυβερνήσεις. Τα νέα ξεσπάσματα και εξεγέρσεις είναι μπροστά και χτίζονται στις αντιστάσεις του σήμερα.

Κλείνοντας, δε θέλουμε να χαϊδέψουμε αυτιά και οφείλουμε να λέμε αλήθειες. Η καταστολή έχει σκληρύνει και θα σκληρύνει κι άλλο. Το κράτος θωρακίζεται. Και η κατάσταση θα γίνει ακόμα πιο σκληρή, όταν ο λαός μας ξαναβγεί στους δρόμους, Αλλά αυτή είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή βρίσκεται στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, στον αγωνιζόμενο λαό της Χιλής, τον οποίο πυροβολούσαν απ’ τα 6 μέτρα για να τον τυφλώσουν και αυτός συνέχιζε να διαδηλώνει κατά εκατοντάδες χιλιάδες. Αν κάτι μας διδάσκει το συγκεκριμένο παράδειγμα, είναι πως όταν οι καταπιεσμένοι αποφασίσουν να αγωνιστούν και να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους, τίποτα δεν είναι ικανό να τον σταματήσει. Μέσα στους αγώνες λοιπόν βρίσκεται και η απάντηση στη φασιστικοποίηση.